خطرات زخم بستر کدامند ؟ در این نوشته به برخی ازسوالات شما در زمینه خطرهایی که از زخم بستر حاصل می شوند می پردازیم :
1- چه مراقبت هایی برای بیماران قطع نخاع جهت پیشگیری از زخم بستر پیشنهاد می کنید؟از مراقبت های مهم برای بیماران قطع نخاع استفاده از تشک مواج در مرحله اول است، سپس ماساژهای روزانه به صورت مرتب و همچنین جابجایی مرتب هر 2 ساعت یکبار بخصوص در مناطق فشار و در نهایت استفاده از پانسمان فیلم شفاف به صورت پیشگیرانه. این پانسمان ضدآب می باشد و تا چندین روز می تواند بر روی پوست سالم بیمار جهت پیشگیری بماند.
2- تشک مواج چیست؟تشک مواج فشار را کم می کند و به کاهش ایجاد زخم های فشاری کمک می کند. هنگامی که بیمار در بستر می باشد، بی حرکتی باعث جلوگیری از گردش خون می شود. تماس دائمی بین بدن و تشک باعث ایجاد نقاط فشاری می شود که عروق خونی کوچک را می بندد و باعث قطع اکسیژن و انتقال مواد مغذی به پوست و بافت می شود.
3- آیا استفاده از تشک مواج برای درمان بیمارانی که دچار زخم بستر هستند مؤثر می باشد؟تشک مواج با کم کردن فشار در نواحی که بیشتر مستعد زخم های فشاری هستند و همچنین با ایجاد حالت گردشی که در بدن بیمار ایجاد می کند کمک به خونرسانی بهتر و در نتیجه کمک می کند که بیمار کمتر در معرض ابتلا به زخم بستر شود. لازم به ذکر است تشک مواج به تنهایی و بدون جابجایی بیمار نمی تواند از زخم بستر جلوگیری نماید.
4- آیا شکستگی لگن موجب ایجاد زخم بستر می شود؟هر گونه تحرکی که باعث شود در یک منطقه بافتی فشاری بیش از 32 میلیمتر جیوه وارد شود باعث ایجاد زخم خواهد شد.
5- چه پیشنهادی برای درمان خانگی زخم بستر در مراحل اولیه دارید؟در درجه اول مهمترین قسمت درمان در زخم بستر برطرف کردن عامل ایجاد یعنی فشار می باشد. بعد از جابجایی مرتب بیمار هر 2 ساعت یکبار و ماساژ مناطق فشار و همچنین استفاده از پانسمان های فیلم جهت بهتر شدن خونرسانی و همچنین محافظت از پوست که کمک شایانی به درمان زخم بستر در مراحل اولیه می کند.
6- آیا زخم بستر موجب مرگ می شود؟زخم بستر در صورت عفونی شدن به شکلی که عفونت زخم وارد خون شود می تواند باعث مرگ بیمار شود.
7- چه پانسمانی برای بهبود زخم بستر پیشنهاد می کنید؟پانسمان هایی که جنس پلی اورتان(پانسمان های فیلم)می باشند می توانند به عنوان یک لایه محافظتی در مراحل اولیه ایجاد زخم بستر کمک کننده باشند.
8- آیا درمان زخم بستر به کمک روش های سنتی امکان پذیر است؟با توجه به درمان های مدرن و روش های پیشنهادی جدید مبنی بر درمان به روش مرطوب بهترین درمان پیشنهادی پانسمان های مرطوب می باشد که می تواند رطوبت کافی را به طور هوشمند به زخم برساند.
9- مهمترین درمان در زخم بستر در مراحل پیشرفته چیست؟اولین و مهمترین درمان در زخم بستر در مراحل پیشرفته که استخوان و ماهیچه درگیر شده، ابتدا برداشتن بافت های مرده به روش جراحی می باشد، سپس استفاده از پانسمان های مرطوب ( تندروت پلاس) و یا ژل ها می باشد.
10- بهترین راه برای پیشگیری از زخم بستر چیست؟بهترین روش استفاده از پانسمان های فیلم می باشد که امکان استفاده آن بر روی پوست سالم می باشد و به عنوان یک محافظ، از پوست مراقبت می کنند.
11- آیا درمان زخم بستر به کمک لارو درمانی امکان پذیر است؟در مواردی که بیمار شرایط برداشتن بافت های مرده از طریق جراحی را ندارد می توان به کمک لاروها زخم را از بافت های مرده تمیز کرد.
12- آیا زخم بستر را می توان با عسل درمان کرد؟یکی از روش های درمانی در درمان زخم های فشاری و یا بستر استفاده از پانسمان های عسل می باشد. البته پانسمان های عسل با عسل خوراکی متفاوت می باشد و به صورت علمی مجاز به استفاده از عسل خوراکی در زخم های باز نمی باشیم.
13- چگونه از عفونی شدن زخم بستر جلوگیری کنیم؟استفاده همزمان بیمار از آنتی بیوتیک و همچنین پانسمان مناسب بسته به نوع زخم می تواند از عفونی شدن یا پیشرفت عفونت جلوگیری نماید.
14- مهمترین علت ایجاد زخم بستر چیست؟مهمترین عامل فشاری می باشد که در اثر بی تحرکی ایجاد می شود. فشار بیش از 32 میلیمتر جیوه به پوست باعث ایجاد زخم بستر می شود.بیماری که در بستر می باشد به طور روتین باید هر 2 ساعت یکبار جابجا شود.
15- آیا زخم بستر تنها در سالمندان ایجاد می شود و یا امکان بوجود آمدن آن در افراد دیگر نیز وجود دارد؟به طور کلی زخم بستر در بیمارانی که کم تحرک هستند و یا کاملا بی حرکت هستند ایجاد می شود. البته سن و سال و تغذیه نامناسب می تواند در روند پیشرفت زخم موثر باشد اما تمامی بیماری هایی که منجر به بی تحرکی می شود از قبیل ضایعات نخاعی و یا MS و یا مرگ مغزی بدون در نظر گرفتن سن و سال می تواند باعث ایجاد زخم بستر شود.
16- مراحل ایجاد زخم بستر را شرح دهید.ابتدا پوست در مناطق فشار به رنگ قرمز در می آید، سپس در مراحل بعدی تمامیت پوست از بین می رود و سپس بافت های زیرین نیز درگیر می شوند.
17- چطور می توان زخم بستر را در خانه پانسمان کرد؟برای درمان زخم بستر در منزل اولین و مهمترین کار جابجایی بیمار می باشد، سپس استفاده از پانسمان های فیلم در مراحل اولیه و سپس در مراحل پیشرفته در صورت عدم نیاز به جراحی می توان از پانسمان های مرطوب (تندروت پلاس)استفاده کرد.
18- آیا انجام عمل جراحی در زخم بستر باعث تریع روند بهبودی زخم می شود؟عمل جراحی یا دیریدمان اولین و مهمترین اولویت در درمان زخم بستر می باشد. برداشتن بافت مرده کمک شایانی به تسریع درمان خواهد کرد.
19- زخم بستر بیشتر در کدام قسمت های بدن بوجود می آید؟زخم بستر می تواند بر روی تمامی برجستگی های استخوانی که نقاط فشار نامیده می شوند ایجاد شود. به طور مثال ناحیه ساکروم، ناحیه ایلیاک، روی شانه ها، قوزک پا و …
20- چگونه می توان از پیشرفت زخم بستر جلوگیری کرد؟بهترین روش جلوگیری در پیشرفت زخم بستر جابجایی مرتب بیمار هر 2 ساعت کبار می باشد. خشک نگه داشتن زیر بیمار، همچنین نکشیدن بیمار بر روی ملحفه و همچنین ماساژ پوست می تواند کمک های شایانی به جلوگیری از زخم بستر نماید.
21- برای درمان زخم بستر به چه متخصصی باید مراجعه کرد؟برای درمان زخم بستر می توانیم به کلینیک های درمان زخم که کارشناسان زخم در آن فعالیت دارند مراجعه کرد.
22- چه برنامه غذایی برای درمان زخم بستر مناسب می باشد؟تغذیه سالم و سرشار از پروتوئین، امگا3 و همچنین سرشار از سبزیجات می تواند به درمان زخم بستر کمک کند.
23- آیا زخم بستر می تواند باعث قطع عضو شود؟در صورتی که زخم بستر در نواحی متعدد فشار مانند پاشنه پا ایجاد شود، در صورتی که درمان مناسب صورت نپذیرد می تواند باعث قطع عضو شود.
زخم بستر چیست؟
زخم بستر ، همچنین به عنوان زخم فشاری و یا زخم بد سور (Bedsore) شناخته شده است،زخم بستر ناشی از فشار طولانی مدت و غیرقابل برگشت به آن منطقه است. علت اصلی ایجاد فشار نامنظم به یک ناحیه از پوست است.
بیشتر بدانیم : ایجاد تا درمان زخم بستر
زخم بستر یا زخم فشاری به چه عللی ایجاد میشود؟
علت زخم بستر اینست که به علت فشرده شدن مکرر پوست بین برجستگی استخوانی زیرین از یک طرف و سطح بستر از طرف دیگر مویرگ های تغذیه کننده پوست مسدود میشوند. تا وقتی فشار از آن ناحیه برطرف نشده ، این مویرگ ها بسته می مانند.
در یک انسان سالم، فرد در هنگام خواب بطور غیر ارادی مرتبا وضعیت خود را عوض میکند و به این ترتیب محل هایی از پوست را که زیر فشار قرار میگیرند را مرتبا تغییر میدهد و به این ترتیب اجازه میدهد که بطور نوبتی به همه قسمت های پوست زیر بدن خون برسد. اما در یک فرد بیماراین مکانیسم به خوبی کار نمیکند. بیمار مدت های طولانی در یک وضعیت ثابت دراز میکشد. نتیجه آنست که پوست قسمتی که مدت طولانی بدون جریان خون مانده است نکروز شده و آن قسمت از پوست میمیرد.
مکانیسم دیگر اینست که در حین مراقبت از یک بیمار در بسیاری اوقات فرد مراقب، بیمار را به روی بستر یا ملحفه میکشد. این کشیده شدن پوست بخصوص اگر کمی هم مرطوب باشد موجب اصطکاک زیاد بین پوست و سطح زیرین شده و به پوست آسیب میزند.
گاهی هم بر اثر نیروهایی که در دو جهت مختلف به پوست و استخوان وارد میشوند آسیب ایجاد میشود. بطور مثال بیماری که در روی تخت خوابیده اگر پشت تخت در زیر سر بیمار بالاتر باشد بیمار به سمت پایین تخت سر میخورد. در این حال پوست زیر باسن به علت اصطکاک با ملحفه ثابت مانده ولی استخوان خاجی و دنبالچه به علت وزن بیمار به سمت پایین تخت حرکت میکنند. این مکانیسم موجب کشیده شدن عروق زیر پوستی و اسیب به خونرسانی پوست میشود.
محل ایجاد زخم بستر
در افرادی که همیشه درازکش به پشت هستند و نمی توانند حرکت کنند: پشت سر، شانه، آرنج، باتکس، پاشنه
در افرادی که همیشه دراز کش به شانه هستند و نمی توانند حرکت کنند: گوش، شانه، آرنج، لگن، ران، ساق، پاشنه
در افرادی که همیشه دراز کش بر روی شکم هستند و نمی توانند حرکت کنند: آرنج، قفسه سینه، زانو، انگشتان
نظر پزشک
در درمان زخم های فشاری مؤثر ترین درمان برطرف کردن عامل ایجاد زخم یعنی فشار می باشد. در زمان شروع درمان توصیه مهم به همراه بیمار، جابجایی بیمار به طور مرتب هر 2 ساعت یکبار می باشد. همچنین تأکید به استفاده از تشک مواج توصیه میشود . لازم به ذکر است؛ علی رغم باور عموم مردم در این زمینه که بیمار با استفاده از تشک مواج دچار زخم نخواهد شد، بیمارانی که حتی تشک مواج استفاده کرده اند ، در صورت عدم جابجایی مناسب، دچار زخم شده اند یا زخم آنها بهبود نیافته. اقدام بعدی در درمان زخم های فشاری انتخاب پانسمان مناسب می باشد که دارای رطوبت کافی جهت ترمیم زخم باشد. در صورت داشتن بافت مرده در زخم، حتما توصیه اول برداشتن بافت مرده با روش جراحی می باشد. به دلیل اینکه با برداشتن بافت مرده به کمک جراحی سرعت ترمیم زخم با پانسمان بسیار بیشتر خواهد بود. همواره پیشگیری بهتر از درمان است برای پیشگیری از زخم بستر به بیماران و سالمندان توصیه می شود که بر روی تخت همواره جابه جایی بصورت مرتب داشته باشند.مطالب بیشتر: منبع