درمان زخم دیابتی : کلینیک درمان زخم الوزخم ، با بهره گیری از بهترین متخصصان ، مشاور و راهنمای شما در درمان انواع زخم ها می باشد.
راهکارهای درمان زخم دیابتی
در این مقاله به سوالات مرتبط زیر کامل و دقیق پاسخ خواهیم داد.
- زخم دیابتی چیست ؟
- فاکتور های افراد مستعد برای زخم دیباتی کدامند ؟
- انواع زخم های دیابتی کدامند ؟
- مشخصات و روش تشخيص زخم هاي پاي ديابتي ايسكميك کدامند؟
- مراحل درمان زخم دیابتی ايسكميك را می شناسید؟
- زخم هاي ديابتي نروپاتيك را می شناسید؟
- درمان زخم هاي ديابتي نروپاتيك چگونه است ؟
- زخم هاي ديابتي نروايسكيمك و درمان آن چگونه است ؟
زخم دیابتی چیست ؟
ديابت سومين علت مرگ و مير در ايران است . بيماري ديابت به خودي خود فرد را دچار مشكلات زيادي از جمله اختلالات كليوي ، تغذيه ايي ، اختلال بينايي ، اختلال در خونرساني اندام تحتاني ، اختلالات حسي اندام تحتاني ، مشكلات قلبي و اعصاب و انواع مشكلات ديگر ميكند كه در دراز مدت باعث مرگ فرد ميشود .
يكي از خطرناك ترين اختلالاتي كه در افراد ديابتي اتفاق مي افتد زخم پاي ديابتي است .
تحقيقات نشان داده است كه به طور كلي ميزان مرگ و مير افراد ديابتي با زخم پاي ديابتي ٢٧ درصد و در افراد بدون زخم پاي ديابتي ٦.٤ درصد است .
به طور متوسط يك فرد ديابتي كه به زخم پاي ديابتي دچار شده است ، حدودا ٣ سال جوانتر از افراد ديگري كه ديابت دارند بدون زخم پاي ديابتي ، جان خود را از دست ميدهد.
علاوه بر ارتباط ديابتيك فوت( پاي ديابتي ) با مرگ زودرس ، تحقيقات نشان داده است در افرادي كه دچار زخم پاي ديابتي هستند به دليل كاهش كيفيت زندگي ، اميد به زندگي به مدت ٦ سال كاهش مي يابد .
اين توضيحات مختصر را داديم تا شمارا از اهميت زخم پاي ديابتي با خبر سازيم ، لطفا با زخم هايي كه در افراد ديابتي إيجاد ميشوند ساده و بي تفاوت برخورد نكنيد .
زخم پاي ديابتي براي افراد ديابتي حداقل يك بار در طول عمرشان اتفاق مي افتد ، اگر به موقع و به صورت تخصصي پيگيري و اقدام به درمان نشود ، موجب قطع عضو فرد ميشود .
مواردي كه وجود يك يا چند فاكتور آنها فرد را مستعد به زخم پاي ديابتي ميكند:
- چاقي
- افراد سيگاري
- عدم كنترل قند خون
- كاهش خونرساني مناسب
- عدم رعايت بهداشت پاها
- كاهش حس در اندام تحتاني
- دفورميتي هاي پا ( تغيير فورم پا و انگشتان به دليل فشار و رعايت نكردن توصيه هاي پيشگيري كننده )
زخم هاي ديابتي بر اساس نوع علت به سه دسته تقسيم ميشوند :
انواع زخم هاي ديابتي :
زخم هاي ديابتي ايسكميك
- زخم هاي ديابتي ايسكميك : در اين نوع زخمها علت ؛ عدم خونرساني مناسب به اندام تحتاني ميباشد كه در پي آن انتهاي عضو اندام هاي تحتاني دچار نكروز(بافت مُرده) ميشوند .
خطرناك ترين نوع زخم ديابتي كه در صورت عدم اقدام درماني به موقع و تخصصي منجر به قطع عضو ميشود ، زخم هاي ايسكميك هستند .
مشخصات و روش تشخيص زخم هاي پاي ديابتي ايسكميك :
- معمولا نوك انگشتان و پاشنه پا را درگير ميكنند .
- نكروتيك ( بافت سياه رنگ / مُرده ) هستند .
- نبض دورسال ( نبض روي پا در امتداد انگشت سوم ) بسيار ضعيف يا أصلا حس نميشود .
- اندام سرد و رنگ پريده است .
- زخم عفوني و بودار است .
- زخم پر ترشح است .
- حاشيه هاي نامنظم و غير قابل اندازه گيري زخم .
مراحل درمان زخم دیابتی ايسكميك
هر نوع زخم ديابتي با علت ايسكمي يك پروتكل مشخص درماني دارد كه عملكرد غير از آن قطعا به نتيجه ي مثبت ( عدم قطع عضو ) منتهي نخواهد شد . در مثال درمانهاي غير اصولي و خارج از پروتكل بايد به درمانهاي افراد غير متخصص و شركتي اشاره كرد ؛ در اين نوع درمان ها هدف فروش يك نوع محصول خاص مي باشد كه معمولا توسط افراد غير متخصص زخم اين كار انجام ميشود ، خساراتي كه اين نوع درمانها به بار آورده اند قابل جبران نيست .
- چك نبض دورسال ( روي پا و در امتداد انگشت سوم ) : در اين مرحله با چك نبض دورسال اگر بيمار خونرساني دارد ولو ضعيف ، ميتوانيم درمان ( دبريدمان يا شست و شو و اوزون تراپي و پانسمان و يا هر نوع درمان اصولي ديگر) را شروع كنيم . در صورتي كه در اين مرحله نبض دورسال حس نشد ، بدون اينكه اقدامي به غير از شست و شو ساده ي زخم انجام دهيم ، بيمار را به يك متخصص جراح عروق معرفي ميكنيم و به بيمار ياد آوري ميكنيم كه بعد از ويزيت جراح عروق و شروع درمان عروقي ، براي ادامه درمان زخم به ما مراجعه كند .
- چك آزمايشات لازم جهت بررسي ميزان عفونت زخم ؛ اين كار همزمان با شروع درمان زخم شروع ميشود .
در صورتي كه آزمايشات عفوني بيمار مثبت بود ، بيمار را به يك متخصص عفوني معرفي كرده و از او ميخواهيم درمان سيستميك عفوني را همزمان با درمان زخم ادامه دهد .
- در صورتي كه زخم مدت زيادي قبل از مراجعه باز بوده و استخوان عضو اسكپوز ( بدون روكش و برهنه) بوده است ، حتما بيمار را به يك متخصص ارتوپدي معرفي كرده جهت بررسي استئوميليت .
- در صورتي كه عضو دچار دفورميتي (پاي شاركوت ، هالوكس والگوس و …) باشد ، حتما بيمار را به يك متخصص ارتوپدي معرفي ميكنيم .
- دبريدمان و اقدامات درماني مناسب زخم را انجام ميدهيم .
- هرگز از بانداژ كشي براي پاي ديابتي با علت ايسكمي استفاده نميكنيم .
- با كنترل قند و عفونت درمان زخم را ادامه مي دهيم .
زخم هاي ديابتي نروپاتيك
- زخم هاي ديابتي نروپاتيك : در اين نوع زخم علت ، اختلال در حس (درد،حرارت،فشار) مي باشد . به اين صورت كه بيمار حس اندام را از دست داده و در مواجهه با فشار (كفش) إحساس ناخوش آيندي ندارد و بنابراين طي مدت زمان كوتاهي عضو دچار زخم شده . در مثال ديگه بيمار عضو خود را به وسايل گرمايشي چسبانده (درخواب) بدون آنكه متوجه سوختگي عضو شود .
مشخصات و روش تشخيص زخم هاي ديابتي با علت نروپاتيك :
- معمولا قاعده و كف پا را درگير ميكنند .
- شكل ظاهري شبيه پينه (كالوس ) دارند .
- خشك ،سفت و بدون ترشح هستند .
- گاها بودار و عفوني ميشوند .
- حاشيه هاي زخم منظم و قابل اندازه گيري است .
- پوست اطراف زخم شكننده و براق و خشك است .
درمان زخم هاي ديابتي نروپاتيك
- TCC
در زخم هاي ديابتي با علت نروپاتيك ، درمان گلدن استاندارد جهاني TCC ( Total Cantact Cast) است . TCC يكي از أنواع گچ گيري است كه جهت Off Loading (برداشتن فشار از ناحيه ) عضو انجام ميشود .
- دبريدمان شارپ (با تيغ جراحي ) كالوس (پينه ي خشك و سفت زخم ) .
- آزمايشات عفوني ،قند، اوره و كراتينين كليه و ارجاع بيمار به يك متخصص عفوني ، پيگيري درمان سيستميك عفوني همزمان با درمان زخم.
- بي حركتي عضو درگير جهت كاهش فشار بروي زخم .
- با كنترل قند و عفونت درمان زخم را ادامه ميدهيم .
زخم هاي ديابتي نروايسكيمك
- زخم هاي ديابتي نروايسكيمك : در اين نوع زخمها علت اختلال در خونرساني و همزمان اختلال حسي عضو ميباشد كه منجر به زخم هاي مركب ايسكمي و نروپاتي ميشود .
در تشخيص زخم هاي نروايسكميك تخصص و دقت بيشتري نياد است زيرا كه درمان درست نيازمند تشخيص درست است .
تشخيص :
- قاعده يا انگشتان پا را درگير ميكند .
- پرترشح و بودار است .
- نبض دورسال عضو حس نميشود يا ضعيف است .
- كالوس در زخم ديده ميشود .
- عضو رنگ پريده و سرد است .
- عفونت در زخم مشهود است .
درمان :
- در صورت عدم وجود يا ضعيف بودن نبض دورسال ، ارجاع بيمار به يك متخصص جراح عروق .
- چك آزمايشات عفوني، قند ، اوره و كراتينين كليه
- دبريدمان زخم از بافت نكروز يا كالوس خشك و سفت
- هرگز در زخم هاي نروايسكميك از TCC استفاده نميكنيم .
- انتخاب درمان مناسب ( اوزون تراپي ، هايپرباريك ، PRP ، لارو درماني ، لايت تراپي ، وكيوم درماني ، پانسمانهاي بيولوژيك يا سنتتيك ، پانسمانهاي نقره و نانو و … ) بر أساس نوع زخم بعد از دبريدمان .
- مشاوره ارتوپدي جهت بررسي استئوميليت ( عفونت استخوان ) .
